

AAN DE SLAG
BBEdit: voor alle schrijvers

BBEdit
BBEdit begon als een programmeer- en ontwikkelomgeving maar werd al snel geliefd als schrijfapp, in het bijzonder bij internetschrijvers. Het blijkt dat de tools die nuttig zijn bij het programmeren – van syntax-markeren en tekstmanipulatie tot live previews – ook uitstekend van pas komen bij schrijven.
Met deze tips wordt BBEdit jouw nieuwe favoriete app voor schrijven en programmeren.
Gebruik het preview-venster
Of je nu in Markdown, HTML of XML werkt, kies Markup > Preview in BBEdit om een apart venster te openen dat jouw schrijfsels toont zoals ze er op een website uit zullen zien, terwijl je wijzigingen tijdens het aanbrengen direct worden weergegeven.

Vergelijk met een eerdere versie, of vergelijk twee bestanden
BBEdit en macOS werken samen om versies van jouw documenten te bewaren – jij hoeft daar niets voor te doen. Om een lijst van eerder opgeslagen versies van jouw huidige document te bekijken, kies je Search > Compare Against Previous Version; kies een versie en klik op Compare om ze naast elkaar te bekijken.
Om versies van twee andere documenten te vergelijken, kies je Search > Find Differences en sleep je vervolgens de documenten naar het linker en rechter veld en klik je op Compare.
In beide gevallen somt BBEdit alle verschillen aan de onderzijde van het venster op; selecteer een verschil om het in beide documenten gemarkeerd te zien.
Maak gebruik van Notes
De Notes-functie in BBEdit is een handige plek om je ideeën en andere teksten te bewaren.
Om je aantekeningen te bekijken ga je naar 'Window' > 'Notes'. Klik vervolgens op het plusje in de Notes Browser om een nieuwe te notitie te maken. Je aantekeningen worden hier automatisch opgeslagen en je kunt er zoveel toevoegen als je wilt. (Als je lijst uit de hand loopt, kun je ze categoriseren met de Collections-functie.)
Pro-tip: Je kunt een nieuwe aantekening maken met tekst uit een bestaand BBEdit-document. Daarvoor hoef je alleen maar de tekst te selecteren, erop te control-klikken en te kiezen voor 'New Note (with Selection)'. Of selecteer tekst in een andere app op je Mac, control-klik en kies 'Services' > 'New Note in BBEdit'.
Ontdek BBEdits tekstmanipulatie-features
Er zijn maar weinig apps die tekst kunnen manipuleren zoals BBEdit. Het Text-menu van de app bevat een breed scala aan handige tekstverwerkingsacties. Om een idee van de mogelijkheden te krijgen, kun je een kopie maken van een document om mee te experimenteren.
Dit zijn er een paar die je kunt uitproberen:
Om geselecteerde tekst te converteren zodat elk woord met een hoofdletter begint, kies je Text > Change Case > Make Title Case. Of om elke regel te laten inspringen en er een citaatteken (>) voor te plaatsen (zoals je wel van email kent), kies je Text > Increase Quote Level.
Een andere handige optie is Text > Zap Gremlins. Met deze optie verwijder of vervang je alle niet-ASCII-, null- en controletekens die zich misschien onzichtbaar in je tekst bevinden en een hoop problemen kunnen veroorzaken.

Automatiseer jouw redigeerwerk
Als je jezelf erop betrapt dat je regelmatig de afgesproken opmaakregels overtreedt of keer op keer dezelfde hoofdlettergebruik- of spelfouten maakt, dan kan de Canonize-feature (Text > Canonize) uitkomst bieden. Creëer een 'style guide'-tekstbestand, met op elke regel een veelgebruikt woord dat je vaak verkeerd tikt (bijvoorbeeld 'BBedit'), gevolgd door een tab en de correcte versie ('BBEdit'). Als je klaar bent met schrijven, kies je het Canonize-commando, selecteer je jouw style guide-bestand en BBEdit vlooit jouw document na en haalt op magische wijze de foutjes eruit.
Je kunt ook verfijnde reguliere expressie-zoekopdrachten doen met Canonize, wat je in staat stelt om snelle zoek-en-vervang-acties te doen (zie ook 'Lees de gebruiksaanwijzing' hieronder).
Bouw een Text Factory
Canonize is geweldig voor het herstellen van veel voorkomende fouten, maar wat als je regelmatig een reeks tekstverwerkingscommando's moet uitvoeren, of ze op verschillende bestanden tegelijk wilt loslaten? Misschien moet je jouw documenten zo aanpassen dat ze voldoen aan de specifieke opmaakeisen van de publicatie, of iets leesbaars maken van kromme teksten. Daar is de krachtige Text Factory-feature van BBEdit voor bedoeld.
Kies File > New > Text Factory, voeg een actie toe door hem in de lijst links te dubbelklikken, en stel dan de opties in. (Educate Quotes verandert bijvoorbeeld rechte aanhalingstekens en apostrofs in de sierlijkere gekrulde soort). Voeg zoveel acties toe als je wilt – je kunt zelfs een AppleScript of shellscript invoegen als een van jouw acties. Sleep acties naar boven of beneden in de lijst om de volgorde te veranderen; als je klaar bent, sla je de Text Factory op.
Ga nu naar Text > Apply Text Filter en kies jouw Text Factory om het op het huidige document toe te passen, of open de Text Factory zelf om het toe te passen op een complete map, of zelfs een schijf vol bestanden.
Lees de gebruiksaanwijzing
‘Lees de gebruiksaanwijzing’ klinkt misschien niet als een geweldige tip, maar er zijn maar weinig apps met zo'n uitstekende gebruiksaanwijzing als BBEdit. (Gedeeltes van de handleiding zijn van de hand van de gerespecteerde Mac-schrijver John Gruber.) Naast de heldere, verdiepende uitleg over de haast ontelbare features van de app, bevat het een van de beste tutorials die je ooit tegen zult komen over het leren van reguliere expressie-zoekacties – een feature die vooral handig is voor schrijvers die naast eenvoudige woorden ook complexe uitdrukkingen willen zoeken en vervangen.
Gewoon een kwestie van Help > User Manual kiezen.