NU TE STREAMEN
Ontdek de apps achter CODA
De Apple Original CODA schreef geschiedenis: het is de eerste film van een streamingservice die een Oscar voor Beste film won. De film won daarnaast een Screen Actors Guild Award voor Uitstekende prestatie door een cast in een film. Dit is de eerste Screen Actors Guild Award die is gewonnen door een persoon met doofheid.
Zoals veel tieners zit Ruby Rossi gevangen tussen twee werelden. Ze droomt ervan zangeres te worden, maar haar familie wil dat ze helpt in hun kwakkelende visbedrijf.
Daarnaast draagt ze ook nog een grote verantwoordelijkheid: dienst doen als de facto tolk voor haar ouders en broer met een auditieve beperking.
CODA (kort voor 'child of deaf adults' (kind van niet-horende ouders)), geschreven en geregisseerd door Sian Heder, is een van de weinige films waarin een niet-horende familie centraal staat. Na het debuut op het Sundance Film Festival werd de film de meest bekroonde film in de geschiedenis van het festival en sleepte nog vele andere prijzen in de wacht, waaronder een Golden Globe voor Beste film.
Via ASL-tolken (Amerikaanse gebarentaal) spraken we met Anne Tomasetti en Alexandria Wailes. Dit zijn de Directors of Artistic Sign Language voor CODA. We vroegen naar de apps die hen hielpen de film tot leven te brengen, de beste apps om ASL te leren en meer.
Om te beginnen, wat betekende werken aan CODA voor jou?
Tomasetti: Er zijn geloof ik maar vijf films waarin niet-horende families worden vertegenwoordigd. Dus om zoveel niet-horende mensen samen een film te zien maken en onze menselijkheid te laten zien op de set en op het scherm... Dit gebeurt normaal gewoon niet. Het was een geschenk.
Wailes: Deze film is een speciaal verhaal voor onze gemeenschap omdat het een CODA-ervaring belicht, maar het is ook een universeel verhaal. De film toont verschillende complexe niet-horende personages, generatiedenkbeelden en identiteitsontwikkelingen. Iedereen die kijkt, ook mensen buiten de dovengemeenschap, zal zeggen: "Dat is de menselijke reis."
Welke apps heb je op de set gebruikt?
Tomasetti: Bij grote groepen horende mensen gebruik ik Ava. Dan leg ik gewoon mijn telefoon op tafel en kijk wat ik kan opvangen terwijl het uittypt wat mensen zeggen. Mijn favoriete app tijdens de productie was Notability. Ik gebruikte het om aantekeningen te maken bij scripts en video's. In de stad gebruikte ik Cardzilla en Make It Big.
Tip van de redactie: de regisseur, acteurs, cinematografen en ASL-tolken van CODA gebruikten de digitale pennen en markeerstiften van Notability om op de set aantekeningen te maken bij het script. Dit kun je zelf ook doen wanneer je samenwerkt aan een document. Bovendien kun je makkelijk zoeken in zowel getypte als handgeschreven aantekeningen.
Wailes: Ik was in de maanden voorafgaand aan de opnames betrokken bij de film. Persoonlijk gebruik ik standaard Cardzilla. De laatste anderhalf jaar werden volledige gezichtsuitdrukkingen vanwege mondkapjes verborgen. Zelfs bij gebarentaal druk je een deel van de grammatica uit met je gezicht. Dagelijks de helft van de grammatica van onze taal moeten missen is vrij lastig. Cardzilla is erg handig geweest om te communiceren met niet-ASL-gebruikers.
Tip van de redactie: Cardzilla en Make It Big vergroten de tekst en emoji die je typt zodat die het scherm van je iPhone of iPad vullen. Hierdoor kunnen anderen het op afstand lezen. Op de set van CODA gebruikte de regisseur Make It Big om van achter de camera aantekeningen met acteurs te delen. Leuke functie: als je met je apparaat schudt, knipperen de achtergrond en tekst in Make It Big. Dat kan handig zijn om iemands aandacht te trekken.
Hoe kan de horende gemeenschap de dovengemeenschap helpen?
Wailes: Simpelweg aan een niet-horende vragen wat de beste manier is om met hem of haar te communiceren, betekent al heel veel. Misschien willen ze gebarentaal gebruiken of typen ze liever iets op hun telefoon. Door die ruimte te creëren krijgen we weer wat meer zeggenschap, wordt de communicatie opener en hoeft niet meer van ons te worden verwachten dat wij als niet-horende mensen al het werk voor je doen.
Tomasetti: Vraag jezelf af waarom je betrokken wilt zijn bij de dovengemeenschap. Als de dovencultuur en onze mensen je fascineren, dan is dat geweldig. Maar doe wat moeite, leer een beetje gebarentaal. Hopelijk blijft het je bij en is het niet alleen een nieuwigheidje. Wees geen 'bezoeker' die even een paar gebaren leert en dan weer verdwijnt. Het is veel respectvoller voor onze gemeenschap als bezoekers moeite doen om meer te zijn dan alleen maar toeschouwers.
Welke apps raad je aan om gebarentaal te leren?
Wailes: Begin eens met Marlee Signs en The ASL App. Dit is een interactieve taal, dus tutorials via realtime of persoonlijke virtuele platforms zijn altijd het beste. Van stilstaande beelden en video's kun je maar zoveel leren.
Tip van de redactie: Academy Award-acteur en CODA-ster Marlee Matlin is te zien in de ASL-instructievideo's van Marlee Signs. Zoek naar een specifiek woord of zinsdeel om te zien hoe Matlin het letter voor letter uitspelt. Begin je net met ASL? Zet de optie voor slow motion aan en doe met haar mee.
Hoe ziet de toekomst eruit van films waarin de dovengemeenschap centraal staat?
Tomasetti: Er wordt nu zoveel content gecreëerd, meer dan ooit tevoren. We maken gebruik van samenwerkingstools via videochatapps als Zoom. We hebben bondgenoten en middelen nodig om onze content naar buiten te brengen. We willen meer educatie en bekendheid over hoe de industrie werkt. We hebben zoveel verhalen te vertellen, maar er zijn gewoon niet veel mogelijkheden beschikbaar voor ons. Dus ik hoop dat dat zal veranderen, dat we er meer bij betrokken worden."
Luister naar A Playlist Curated by Deaf People op Apple Music voor een verzameling nummers geïnspireerd op de Apple Original-film CODA.